Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Józef Piłsudski

Jadwiga Sosnkowska: mąż śmiał się, że Piłsudski nas wyswatał

Wdowa po generale Kazimierzu Sosnkowskim, którego 140. rocznicę urodzin obchodzimy 19 listopada 2025 roku, zaczęła w latach 80. XX wieku odwiedzać Polskę, by prowadzić prace archiwalne związane z pamiątkami po jej mężu. Udzieliła wówczas kilku wywiadów Polskiemu Radiu. Nie wszystkim się to podobało. Zobacz więcej na temat:  Kazimierz Sosnkowski Jadwiga Sosnkowska II wojna światowa Dwudziestolecie międzywojenne niepodległość historia Polski

Kazimierz Sosnkowski. Najwierniejszy żołnierz Rzeczpospolitej

Nawet na tle niezwykle barwnej galerii wojskowych i polityków pierwszej połowy XX wieku Sosnkowski jawi się jako postać nietuzinkowa. Człowiek, który przeszedł długą drogę od szefa sztabu I Kompanii Kadrowej, poprzez organizatora Wojska Polskiego, do Naczelnego Wodza, kierował się zawsze dobrem Polski, choć krępowały go ułomności własnego charakteru. 19 listopada mija 140. rocznica urodzin Kazimierza Sosnkowskiego. Zobacz więcej na temat:  I wojna światowa II RP II Rzeczpospolita II wojna światowa Kazimierz Sosnkowski Warszawa wojsko Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie emigracja

Józef Piłsudski na nowo. Jaki jest obraz Marszałka?

Biografia Józefa Piłsudskiego niezmiennie budzi emocje. Mariusz Wołos, wybitny znawca dwudziestolecia międzywojennego, profesor Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie oraz Instytutu Historii PAN w Warszawie, w swojej najnowszej książce zatytułowanej "Józef Piłsudski. Rzecz o nieprzeciętności", umieszcza Piłsudskiego w kontekstach, bez których nie sposób zrozumieć jego sposobu myślenia i działania. Zobacz więcej na temat:  Dwójka historia Polski wiedza społeczeństwo książki biografia Małgorzata Nieciecka- Mac

Scalanie kraju po zaborach. Od trzech światów do jednej Polski

„Z trzech odmiennych światów, z trzech państw, z trzech cywilizacji, z trzech różnych urządzeń społecznych, zrosło się jedno państwo, jeden naród. Zrosło się, ale szwami, które długo jeszcze się jątrzyć będą” — pisał Stefan Żeromski w Przedwiośniu. Te słowa doskonale oddają trudny proces, który rozpoczął się po 11 listopada 1918 roku — połączenia trzech zupełnie różnych części dawnej Rzeczpospolitej w jedno państwo polskie. O tym, jak wyglądało „zszywanie Polski”, opowiada dr Stefan Artymowski, kustosz Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Zobacz więcej na temat:  Święto Niepodległości odzyskanie niepodległości 11 listopada wolność historia Polski

Piłsudski zarządzał państwem poprzez nieformalny krąg władzy

Wraz z zakończeniem I wojny światowej domknął się proces powstawania fenomenu, który zaważył na losach II Rzeczpospolitej. W czasie, gdy Józef Piłsudski obejmował władzę w niepodległej Polsce, niemal ukształtowane było już środowisko ludzi, dla których stanowił on niepodważalny autorytet. Był dla nich Komendantem. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Aleksander Prystor Walery Sławek Kazimierz Sosnkowski Kazimierz Świtalski Józef Beck Bolesław Wieniawa-Długoszowski

Niemcy na wschodzie. Mniej znany aspekt odzyskiwania przez Polskę niepodległości

Gdy 11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, na froncie wschodnim wciąż znajdowały się tysiące niemieckich żołnierzy. Ich obecność niosła ze sobą zagrożenie dla młodego państwa polskiego, a na terenach, które okupowali, dochodziło do krwawych walk z polskimi patriotami. Jednocześnie niespiesznie ewakuowane oddziały niemieckie tworzyły strefę buforową, która przez kilka miesięcy oddzielała Polskę od bolszewickiej Rosji. Tak czy inaczej niektóre polskie miasta musiały czekać na niepodległość nawet pół roku dłużej. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski I wojna światowa II Rzeczpospolita 11 listopada odzyskanie niepodległości wojna polsko-bolszewicka

Walka, miłość i poświęcenie. Przedwojenne kino patriotyczne

- Filmy patriotyczne zaczęto produkować już od 1919 roku. Szczególnie popularny był wówczas temat I wojny światowej - mówił krytyk filmowy Michał Pieńkowski w Polskim Radiu. - Zawsze na pierwszym planie był wątek romansowy, bo wiadomo, że bez wątków miłosnych to filmów w ogóle wtedy nie mogło być - dodał. Zobacz więcej na temat:  historia Polski I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 kino FILM niepodległość 11 listopada HISTORIA

Nie Saski a Piłsudskiego. Zmiana nazwy placu skłóciła PPS

Wniosek o zmianę nazwy głównego placu stolicy, który od trzech lat - w związku z utworzeniem Grobu Nieznanego Żołnierza - był miejscem celebrowania świąt narodowych, doprowadził do ostatecznego rozłamu w klubie radnych Polskiej Partii Socjalistycznej. Wydarzenia z 8 listopada 1928 roku stanowią też kamień milowy w krzepnięciu władzy sanacyjnej i kształtowaniu się kultu Marszałka.  Zobacz więcej na temat:  Pałac Saski Dwudziestolecie międzywojenne II RP II Rzeczpospolita Tomasz Arciszewski