Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

ZSRR

Wielki Głód na Ukrainie pochłonął życie milionów ofiar

Sztuczna klęska wywołana z premedytacją przez centralę partii komunistycznej w Moskwie doprowadziła do depopulacji Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Zginęło od 4 do 8 mln ludzi. Od 2004 roku w każdą czwartą sobotę listopada na pamiątkę tego wydarzenia obchodzony jest na Ukrainie Dzień Pamięci Ofiar Wielkiego Głodu i Represji Politycznych. Zobacz więcej na temat:  Wielki Głód Ukraina Józef Stalin ludobójstwo

Książka zakazana przez polski rząd. Prorocza wizja wojny

Sojusz z Francją i Anglią zakończy się atakiem Niemiec na osamotnioną Polskę, gen. Sikorski zostanie Naczelnym Wodzem, a ZSRS za pomoc w pokonaniu Hitlera otrzyma Kresy Wschodnie. Takie przewidywania zawiera książka Władysława Studnickiego "Wobec nadchodzącej drugiej wojny światowej". Prorocza praca, będąca jednocześnie krytyką działań polskiego rządu, została wydana w czerwcu 1939 roku i… natychmiast ją skonfiskowano. Zobacz więcej na temat:  Władysław Studnicki II wojna światowa II Rzeczpospolita III Rzesza Rosja

Syberia, Ural, Kaukaz. Podbite narody chcą się uwolnić?

Coraz głośniej o dekolonizacji Rosji. Na emigracyjnym spotkaniu rosyjskich polityków i działaczy w Warszawie padła propozycja, by "nowa Rosja" ograniczyła się jedynie do europejskiej części kraju, a regiony takie jak Kaukaz, Syberia czy Ural uzyskały niepodległość. Sowie­tolog Paul Goble zauważa, że postulaty rozbicia Federacji Rosyjskiej zyskują coraz większe poparcie wśród aktywistów narodowych i znajdują odzwierciedlenie w debacie międzynarodowej, m.in. w rezolucji Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Zobacz więcej na temat:  ŚWIAT Rosja Syberia Ural

1949. Niewidzialni muzycy i Chopin "lakierowany na czerwono"

IV Międzynarodowy Konkurs im. Fryderyka Chopina, zorganizowany w 100. rocznicę śmierci kompozytora w 1949 roku, nosił piętno swego czasu. W zrujnowanej Polsce brakowało fortepianów, jurorów podejrzewano o niecne zamiary, a Chopin miał być "ludowy" jak nigdy dotąd. Zobacz więcej na temat:  konkurs chopinowski Konkurs Chopinowski 2025 Fryderyk Chopin PRL komunizm fortepian historia Polski Warszawa muzyka klasyczna konkurs 1949 socrealizm

Kresy Wschodnie. Przez II wojnę światową Polska straciła niemal pół terytorium

- W ujęciu propagandowym Polska wyszła zwycięsko z II wojny światowej. Ale jakiż to za zwycięzca, którego terytorium było o 20 procent mniejsze niż przed ową zwycięską wojną? Jakiż to zwycięzca, który stracił kilka milionów swoich obywateli? – pytał historyk prof. Jerzy Eisler w radiowej audycji "Kronika polska".  Zobacz więcej na temat:  historia Polski II wojna światowa II Rzeczpospolita Józef Stalin Kresy konferencja teherańska Bez Przedawnienia HISTORIA

Konstanty Ciołkowski projektował statki kosmiczne, zanim pojawiły się samoloty

Jego życie naznaczone było przekraczaniem granic. Ojciec był polskim szlachcicem, matka Rosjanką z domieszką krwi tatarskiej. Rodzina często zmieniała miejsce pobytu. Konstanty od dziecka najchętniej spoglądał jednak w stronę ostatniej z granic. Chciał wysłać człowieka w kosmos. Zaczął nad tym pracować jeszcze w XIX wieku. Zobacz więcej na temat:  astronautyka kosmos fizyka matematyka Rosja rewolucja październikowa 1917 pojazdy samolot samoloty lotnictwo

Jan Karski. Jak jednostka może wpłynąć na losy historii?

Mówił o sobie Jan Karski: „Chciałem ratować miliony, a nie uratowałem ani jednego życia”. Jako emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego był pierwszym, który złożył wolnemu światu pełną relację o zagładzie polskich Żydów. Jak mówił Eli Wiesel, dzięki niemu wiemy, że jednostka, jeśli tego pragnie, ma szansę wpłynąć na bieg historii. Po wojnie został w Ameryce, był wykładowcą Georgetown University. Uhonorowano go tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, w USA pośmiertnie odznaczono prezydenckim Medalem Wolności. Ten podcast opowiada o powojennych losach Wielkiego Świadka Holocaustu. Zobacz więcej na temat:  Jan Karski II wojna światowa Niemcy Holokaust

"Dla ojczyzny nie ma ratunku". Tragiczna śmierć Witkacego

18 września 1939 roku we wsi Jeziory na Polesiu Stanisław Ignacy Witkiewicz – na wieść o agresji sowieckiej na Polskę – odebrał sobie życie. O ataku Armii Czerwonej artysta dowiedział się z wiadomości radiowych. – Wtedy powiedział, że dla ojczyzny nie ma już żadnego ratunku – wspominał słowa Witkacego Włodzimierz Ziemlański, świadek tych dramatycznych wydarzeń. Zobacz więcej na temat:  Stanisław Ignacy Witkiewicz II wojna światowa 17 września 1939 wspomnienie samobójstwo literatura 85 lat od sowieckiej agresji na Polskę